Kaszel kenelowy u psa: przyczyny, objawy i leczenie

Co to jest kaszel kenelowy i jak się rozwija?

Kaszel kenelowy to nie nazwa pojedynczej choroby, lecz złożony zespół kliniczny infekcji górnych dróg oddechowych. Jest wywoływany przez różne czynniki zakaźne, które często działają synergistycznie, potęgując swoje działanie. Uszkadzają one nabłonek rzęskowy wyściełający drogi oddechowe, co prowadzi do stanu zapalnego tchawicy i oskrzeli oraz upośledzenia naturalnych mechanizmów obronnych płuc.

Głównymi winowajcami są bakteria *Bordetella bronchiseptica* oraz wirus parainfluenzy psów (CPiV). Często dołączają do nich inne patogeny, takie jak adenowirus psi typu 2 (CAV-2), herpeswirus psi czy mykoplazmy. Choroba rozwija się zazwyczaj od 3 do 10 dni po kontakcie z zakażonym zwierzęciem. Jej przebieg może być łagodny i samoograniczający się, ale u szczeniąt, psów starszych lub z osłabioną odpornością może prowadzić do poważniejszych komplikacji, w tym zapalenia płuc.

Przyczyny kaszlu kenelowego: główne czynniki ryzyka

Podstawową przyczyną rozprzestrzeniania się choroby jest jej wysoka zakaźność. Patogeny przenoszone są drogą kropelkową, gdy chory pies kaszle lub kicha, uwalniając do otoczenia aerozol zakaźny. Możliwe jest również zakażenie przez kontakt bezpośredni (np. podczas zabawy) oraz pośredni, poprzez zanieczyszczone przedmioty, takie jak miski na wodę, zabawki czy legowiska. Wirusy i bakterie mogą przetrwać w środowisku przez pewien czas, co sprzyja transmisji.

Ryzyko infekcji gwałtownie wzrasta w miejscach, gdzie przebywa wiele psów na stosunkowo niewielkiej przestrzeni. Do takich lokalizacji należą przede wszystkim schroniska dla zwierząt, hotele dla psów, wystawy kynologiczne, grupowe zajęcia szkoleniowe oraz zatłoczone parki dla psów. Stres związany z nowym otoczeniem, transportem czy dużą liczbą innych czworonogów może dodatkowo osłabić odporność psa, czyniąc go bardziej podatnym na zachorowanie.

Objawy kaszlu kenelowego: jak rozpoznać infekcję?

Najbardziej charakterystycznym i często jedynym symptomem jest nagły, intensywny i suchy kaszel, który właściciele często opisują jako „dławiący” lub „przypominający odgłos trąbienia”. Ataki kaszlu mogą być wywoływane przez podekscytowanie, wysiłek fizyczny, a nawet delikatny ucisk na tchawicę, na przykład podczas pociągnięcia smyczą przypiętą do obroży. Warto znać pełne spektrum symptomów, ponieważ wczesne rozpoznanie pozwala na szybsze wdrożenie odpowiednich działań i ograniczenie rozprzestrzeniania się choroby.

Typowe objawy kaszlu kenelowego u psa mogą obejmować różne dolegliwości, choć ich nasilenie jest zmienne. Zazwyczaj pies pozostaje w dobrej kondycji ogólnej, ma apetyt i chęć do zabawy. W cięższych przypadkach, zwłaszcza gdy dochodzi do nadkażeń bakteryjnych, mogą pojawić się objawy ogólnoustrojowe. Najczęściej obserwowane symptomy to:

• Napadowy, suchy i głośny kaszel, często kończący się odruchem wymiotnym.
• Wydzielina z nosa o charakterze surowiczym (przezroczysta) lub ropnym (żółto-zielona).
• Kichanie i łzawienie z oczu.
• Apatia, osłabienie i gorączka w cięższych przypadkach infekcji.

Leczenie kaszlu kenelowego: domowe sposoby i antybiotyki

Terapia zakaźnego zapalenia tchawicy i oskrzeli zależy od nasilenia objawów i ogólnego stanu zdrowia psa. W łagodnych przypadkach, gdy pies ma jedynie kaszel, ale zachowuje apetyt i energię, choroba często ustępuje samoistnie w ciągu 1-3 tygodni. Kluczowe jest wtedy zapewnienie zwierzęciu odpowiednich warunków do regeneracji i odpoczynku. Zawsze jednak zalecana jest konsultacja z lekarzem weterynarii, który postawi diagnozę i wykluczy inne przyczyny kaszlu, takie jak choroby serca czy obecność ciała obcego w drogach oddechowych.

Gdy infekcja ma cięższy przebieg, konieczne jest specjalistyczne leczenie. Prawidłowo dobrane kaszel kenelowy u psa leczenie może obejmować podawanie leków przeciwzapalnych w celu zmniejszenia obrzęku dróg oddechowych, leków przeciwkaszlowych łagodzących męczące ataki oraz, w przypadku potwierdzenia infekcji bakteryjnej, antybiotyków. W niektórych sytuacjach weterynarz może zalecić również leki rozszerzające oskrzela lub preparaty stymulujące odporność.

Domowe metody wspierające terapię

Oprócz leczenia farmakologicznego, istotną rolę odgrywa opieka domowa. Aby ulżyć choremu psu, należy zapewnić mu spokój i ograniczyć wysiłek fizyczny. Na spacery warto zamienić obrożę na szelki, aby unikać ucisku na podrażnioną tchawicę. Ważne jest dbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu oraz zapewnienie psu dostępu do świeżej wody. Pomocne może być również nawilżanie powietrza w pomieszczeniu, w którym przebywa zwierzę, na przykład za pomocą nawilżacza lub poprzez umieszczenie psa w zaparowanej łazience na kilkanaście minut dziennie.

Zapobieganie kaszlowi kenelowemu: szczepienia i higiena

Najskuteczniejszą metodą ochrony przed kaszlem kenelowym jest profilaktyka. Podstawą jest regularne szczepienie psa, które znacząco zmniejsza ryzyko zachorowania, a w przypadku wystąpienia infekcji łagodzi jej przebieg i skraca czas trwania objawów. Szczepienia te nie należą do grupy szczepień obowiązkowych, ale są silnie zalecane, zwłaszcza dla psów mających częsty kontakt z innymi czworonogami.

Dostępne są różne rodzaje preparatów. Największą popularnością cieszy się donosowe szczepienie na kaszel kenelowy, które podaje się w formie kropli do nosa. Zapewnia ono szybkie wytworzenie odporności miejscowej w drogach oddechowych. Dostępne są również szczepionki doustne oraz tradycyjne, podawane w formie zastrzyku. Oprócz immunizacji, ważnym elementem profilaktyki jest dbanie o higienę – regularne mycie misek i zabawek – oraz unikanie kontaktu z psami wykazującymi objawy choroby. W przypadku wystąpienia infekcji u naszego psa, należy go izolować od innych zwierząt, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się patogenów.

Często zadawane pytania (FAQ)